Trung tâm Văn hóa Quảng Nam
Tam Kỳ tổ chức lễ công bố và đón nhận bằng xếp hạng di tích cấp tỉnh đối với 03 di tích trên địa bàn
Sáng ngày 04/01/2024 tại Hội trường thành phố Tam Kỳ, UBND TP. Tam Kỳ tổ chức Lễ công bố và đón nhận Bằng xếp hạng Di tích cấp tỉnh đối với các di tích: Mộ Thị Lang Doãn Văn Xuân (phường An Phú), mộ Thủ tài Hầu Lê Văn Thủ (phường Trường Xuân), đình làng Đoan Trai (phường Tân Thạnh). Các di tích này được xếp hạng di tích cấp tỉnh vào ngày 24/11/2023 tại Quyết định số 2540/QĐ-UBND của Uỷ ban nhân dân tỉnh Quảng Nam.
Tại buổi lễ, đồng chí Lê Thái Bình – Phó Chủ tịch Uỷ ban MTTQ Việt Nam tỉnh Quảng Nam, đồng chí Nguyễn Thị Thu Hiền – Phó Giám đốc Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch và đồng chí Nguyễn Hồng Lai – Phó Chủ tịch UBND thành phố Tam Kỳ đã trao Quyết định xếp hạng di tích cho Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các phường An Phú, Trường Xuân và Tân Thạnh.
Theo nội dung các Hồ sơ đề nghị xếp hạng di tích cấp tỉnh:
1.Thị lang Bộ Lễ - Cử nhân Doãn Văn Xuân (không rõ về năm sinh) quê ở xã Quảng Phú, tổng Hưng Thịnh Hạ, huyện Lễ Dương, phủ Thăng Hoa (nay là phường An Phú, thành phố Tam Kỳ). Tên tuổi của Thị Lang Doãn Văn Xuân gắn với việc học hành, khoa cử; được biết đến như người “khai khoa” cho cả vùng đất Hà Đông xưa – Tam Kỳ nay. Ông đã có những đóng góp trong công cuộc xây dựng và phát triển đất nước dưới triều Nguyễn. Với tài năng, đức độ của mình, Doãn Văn Xuân đã được triều đình nhà Nguyễn, thời vua Minh Mạng giao cho nhiều trọng trách: Hành tẩu ở bộ Lễ; Giáo đạo, chuyên việc dạy học cho các hoàng tử con vua Minh Mạng; Hàn lâm viện Tu soạn, sung chức Thị độc, rồi Lang trung bộ Lễ; Tham hiệp tỉnh Cao Bằng, Lạng Sơn; Án sát các tỉnh Bắc Ninh, Quảng Yên; Án sát sứ tỉnh Định Tường… Tháng 11/1836, ông bị bệnh rồi qua đời tại nhiệm sở; thi hài sau đó được đưa về an táng tại ấp Phú Phong, xã Quảng Phú, tổng Hưng Thịnh hạ. Vào khoảng những năm 1940, thi hài được di dời về rừng Lăng – Quảng Phú, ở vị trí như hiện nay. Với những công lao, đóng góp cho triều đình và cho đất nước, Doãn Văn Xuân đã được triều đình truy tặng hàm Thị lang bộ Lễ, tước Gia nghị đại phu… như một sự ghi nhận những cống hiến của ông. Hiện nay, tại nhà thờ tộc Doãn phường An Phú còn lưu giữ nhiều sắc phong, tư liệu từ thời các vua Gia Long, Minh Mạng, Thiệu Trị có liên quan đến Thị Lang Doãn Văn Xuân. Những tài liệu này rất có giá trị trong việc nghiên cứu về lịch sử triều Nguyễn cũng như về vùng đất Hà Đông xưa– Tam Kỳ nay.
2.Thủ tài hầu Lê Văn Thủ (không rõ năm sinh) quê làng Trường Xuân, tổng Chiên Đàn trung, phủ Thăng Hoa, tỉnh Quảng Nam (nay là phường Trường Xuân, thành phố Tam Kỳ). Ông xuất thân trong một gia đình vọng tộc, là hậu duệ đời thứ 10 của Bình Chiêm Triệu Quốc công Lê Tấn Trung và là thân phụ của danh tướng Lê Văn Long. Ông và con trai là Lê Văn Long đều là những võ tướng của nhà Hậu Lê. Năm 1742, ông được vua Cảng Hưng sắc tặng “Liệt tướng, chỉ huy sứ, Thủ khoa” chức vụ vệ uý. Khi Bắc Bình vương Nguyễn Huệ tiến quân ra Bắc, với danh nghĩa "phù Lê, diệt Trịnh", ông và con trai Lê Văn Long theo về Tây Sơn và được giao những chức vụ quan trọng. Năm 1789, khi quân Thanh sang xâm lược nước ta, ông và con trai Lê Văn Long được giao chỉ huy một cánh quân, hiệp đồng cùng các cánh quân khác tiêu diệt đồn Hạ Hồi và Ngọc Hồi để cánh quân đông nam tiến đánh quân địch ở Thăng Long, góp công lớn trong chiến thắng mùa xuân năm Kỷ Dậu (1789). Với những công lao, đóng góp cho triều Tây Sơn, ông được vua Quang Trung phong tước Hầu (Thủ tài hầu) vào năm 1789. Thời vua Cảnh Thịnh, ông được phong các tước Thủ khoa tử (vào năm Cảnh Thịnh thứ nhất - 1793), Thủ khoa bá (vào năm Cảnh Thịnh thứ ba 1795), đồng thời được phong chức "Võ cự khai vệ úy gia trung úy anh dũng tướng quân chỉ huy sứ". Ông mất năm 1827… Sau khi mất, thi hài Thủ tài hầu Lê Văn Thủ được an táng tại làng Trường Xuân (nay thuộc khối phố Xuân Tây). Hiện nay, phần mộ của ông nằm trong một khu lăng mộ có khuôn viên chung, gồm có mộ của tiền hiền Bình Chiêm Triệu Quốc công Lê Tấn Trung và mộ Đô đốc Lê Văn Long (hai ngôi mộ này đã được xếp hạng di tích cấp tỉnh).
3.Đình làng Đoan Trai (phường Tân Thạnh) được xây dựng vào tháng 4 năm Minh Mạng thứ 15 (1834) để tưởng nhớ, thờ phụng các bậc tiền nhân đã có công khai canh, khai cư, quy dân, lập làng tại xứ Đoan Trai. Thuở ban đầu, đình được xây dựng theo lối kiến trúc truyền thống của đình làng xứ Quảng gồm 3 gian 2 chái, tọa lạc trên một gò đất cao ráo, nằm ở chính giữa làng, quay mặt về hướng Đông; phía sau đình là Gò Trâm; phía bên trái là Gò Am, Gò Ngọ và Gò Mả phía trước; phía phải là khu dân cư. Theo lời kể của các vị cao niên trong làng, trước đây đình làng Đoan Trai có kiến trúc rất quy cũ, với cổng ngõ, tường rào bao quanh; có miếu thờ Thành Hoàng làng; có nhà trù; khu sân rộng để tổ chức các hoạt động sinh hoạt tín ngưỡng; có hàng trâm cổ thụ ở hai bên… Trong kháng chiến chống Pháp (1945 - 1954), thực hiện chủ trương “tiêu thổ kháng chiến” của chính quyền cách mạng, nhân dân làng Đoan Trai đã thống nhất tháo dỡ đình làng, không để quân địch lấy đây làm nơi đóng quân, trú ngụ. Sau ngày quê hương giải phóng, nhân dân Đoan Trai đã đồng lòng góp công, góp của dựng trên nền đình làng cũ một nhà thờ với quy mô nhỏ để làm nơi hương khói, tưởng nhớ các bậc tiền nhân. Đến năm 2019, với sự hỗ trợ của chính quyền các cấp, sự chung tay góp công góp của của cộng đồng cư dân, đình Đoan Trai được được xây dựng lại trên nền móng của đình làng xưa. Hiện nay tại đình làng Đoan Trai thờ Thành Hoàng làng cùng bài vị hai vị Tiền hiền tộc Trần và tộc Huỳnh cùng các vị Thủy tổ của các tộc Nguyễn, Lê… Trải qua bao thế hệ, đình Đoan Trai đã trở thành nơi sinh hoạt tín ngưỡng của nhân dân trong làng, hàng năm thường tổ chức lễ giỗ Tiền hiền và các hoạt động chung của cộng đồng, để ôn lại truyền thống của cha ông xưa và giáo dục con cháu đạo lý uống nước nhớ nguồn và cũng là nơi chứng kiến nhiều sự kiện lịch sử của dân tộc và địa phương.
Phát biểu tại buổi lễ, đồng chí Nguyễn Hồng Lai – Phó Chủ tịch UBND TP. Tam Kỳ đề nghị ngành Văn hoá - Thông tin thành phố, UBND các phường: Trường Xuân, An Phú, Tân Thạnh, các đơn vị liên quan và nhân dân thực hiện nghiêm túc các quy định của Luật Di sản Văn hóa; thực hiện tốt nội quy, quy chế bảo vệ và phát huy giá trị di tích. Tiếp tục gìn giữ, bảo tồn và phát huy giá trị di tích, giáo dục truyền thống. Tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền, giới thiệu về điểm di tích này để cán bộ, nhân dân trên địa bàn thành phố được biết. Đồng thời, lãnh đạo thành phố đề nghị Đoàn TNCS Hồ Chí Minh thành phố, ngành Giáo dục thành phố thường xuyên tổ chức cho lực lượng đoàn viên thanh niên và học sinh thực hiện các hoạt động tìm về với cội nguồn truyền thống cha ông, làm giàu thêm lòng tự hào đối với lịch sử và tri ân công đức của các bậc tiền nhân.
Việc UBND thành phố Tam Kỳ tổ chức lễ công bố và đón nhận 03 Quyết định xếp hạng di tích cấp cấp tỉnh nhằm tri ân, thể hiện lòng biết ơn sâu sắc đối với các vị tiền nhân, nhân dân trong sự nghiệp đấu tranh xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Đồng thời, nâng cao nhận thức của cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân, đặc biệt là các thế hệ thanh niên, học sinh về giá trị lịch sử của di tích và trách nhiệm trong việc tham gia bảo vệ, gìn giữ, phát huy giá trị di tích trên địa bàn.
Theo nội dung các Hồ sơ đề nghị xếp hạng di tích cấp tỉnh:
1.Thị lang Bộ Lễ - Cử nhân Doãn Văn Xuân (không rõ về năm sinh) quê ở xã Quảng Phú, tổng Hưng Thịnh Hạ, huyện Lễ Dương, phủ Thăng Hoa (nay là phường An Phú, thành phố Tam Kỳ). Tên tuổi của Thị Lang Doãn Văn Xuân gắn với việc học hành, khoa cử; được biết đến như người “khai khoa” cho cả vùng đất Hà Đông xưa – Tam Kỳ nay. Ông đã có những đóng góp trong công cuộc xây dựng và phát triển đất nước dưới triều Nguyễn. Với tài năng, đức độ của mình, Doãn Văn Xuân đã được triều đình nhà Nguyễn, thời vua Minh Mạng giao cho nhiều trọng trách: Hành tẩu ở bộ Lễ; Giáo đạo, chuyên việc dạy học cho các hoàng tử con vua Minh Mạng; Hàn lâm viện Tu soạn, sung chức Thị độc, rồi Lang trung bộ Lễ; Tham hiệp tỉnh Cao Bằng, Lạng Sơn; Án sát các tỉnh Bắc Ninh, Quảng Yên; Án sát sứ tỉnh Định Tường… Tháng 11/1836, ông bị bệnh rồi qua đời tại nhiệm sở; thi hài sau đó được đưa về an táng tại ấp Phú Phong, xã Quảng Phú, tổng Hưng Thịnh hạ. Vào khoảng những năm 1940, thi hài được di dời về rừng Lăng – Quảng Phú, ở vị trí như hiện nay. Với những công lao, đóng góp cho triều đình và cho đất nước, Doãn Văn Xuân đã được triều đình truy tặng hàm Thị lang bộ Lễ, tước Gia nghị đại phu… như một sự ghi nhận những cống hiến của ông. Hiện nay, tại nhà thờ tộc Doãn phường An Phú còn lưu giữ nhiều sắc phong, tư liệu từ thời các vua Gia Long, Minh Mạng, Thiệu Trị có liên quan đến Thị Lang Doãn Văn Xuân. Những tài liệu này rất có giá trị trong việc nghiên cứu về lịch sử triều Nguyễn cũng như về vùng đất Hà Đông xưa– Tam Kỳ nay.
2.Thủ tài hầu Lê Văn Thủ (không rõ năm sinh) quê làng Trường Xuân, tổng Chiên Đàn trung, phủ Thăng Hoa, tỉnh Quảng Nam (nay là phường Trường Xuân, thành phố Tam Kỳ). Ông xuất thân trong một gia đình vọng tộc, là hậu duệ đời thứ 10 của Bình Chiêm Triệu Quốc công Lê Tấn Trung và là thân phụ của danh tướng Lê Văn Long. Ông và con trai là Lê Văn Long đều là những võ tướng của nhà Hậu Lê. Năm 1742, ông được vua Cảng Hưng sắc tặng “Liệt tướng, chỉ huy sứ, Thủ khoa” chức vụ vệ uý. Khi Bắc Bình vương Nguyễn Huệ tiến quân ra Bắc, với danh nghĩa "phù Lê, diệt Trịnh", ông và con trai Lê Văn Long theo về Tây Sơn và được giao những chức vụ quan trọng. Năm 1789, khi quân Thanh sang xâm lược nước ta, ông và con trai Lê Văn Long được giao chỉ huy một cánh quân, hiệp đồng cùng các cánh quân khác tiêu diệt đồn Hạ Hồi và Ngọc Hồi để cánh quân đông nam tiến đánh quân địch ở Thăng Long, góp công lớn trong chiến thắng mùa xuân năm Kỷ Dậu (1789). Với những công lao, đóng góp cho triều Tây Sơn, ông được vua Quang Trung phong tước Hầu (Thủ tài hầu) vào năm 1789. Thời vua Cảnh Thịnh, ông được phong các tước Thủ khoa tử (vào năm Cảnh Thịnh thứ nhất - 1793), Thủ khoa bá (vào năm Cảnh Thịnh thứ ba 1795), đồng thời được phong chức "Võ cự khai vệ úy gia trung úy anh dũng tướng quân chỉ huy sứ". Ông mất năm 1827… Sau khi mất, thi hài Thủ tài hầu Lê Văn Thủ được an táng tại làng Trường Xuân (nay thuộc khối phố Xuân Tây). Hiện nay, phần mộ của ông nằm trong một khu lăng mộ có khuôn viên chung, gồm có mộ của tiền hiền Bình Chiêm Triệu Quốc công Lê Tấn Trung và mộ Đô đốc Lê Văn Long (hai ngôi mộ này đã được xếp hạng di tích cấp tỉnh).
3.Đình làng Đoan Trai (phường Tân Thạnh) được xây dựng vào tháng 4 năm Minh Mạng thứ 15 (1834) để tưởng nhớ, thờ phụng các bậc tiền nhân đã có công khai canh, khai cư, quy dân, lập làng tại xứ Đoan Trai. Thuở ban đầu, đình được xây dựng theo lối kiến trúc truyền thống của đình làng xứ Quảng gồm 3 gian 2 chái, tọa lạc trên một gò đất cao ráo, nằm ở chính giữa làng, quay mặt về hướng Đông; phía sau đình là Gò Trâm; phía bên trái là Gò Am, Gò Ngọ và Gò Mả phía trước; phía phải là khu dân cư. Theo lời kể của các vị cao niên trong làng, trước đây đình làng Đoan Trai có kiến trúc rất quy cũ, với cổng ngõ, tường rào bao quanh; có miếu thờ Thành Hoàng làng; có nhà trù; khu sân rộng để tổ chức các hoạt động sinh hoạt tín ngưỡng; có hàng trâm cổ thụ ở hai bên… Trong kháng chiến chống Pháp (1945 - 1954), thực hiện chủ trương “tiêu thổ kháng chiến” của chính quyền cách mạng, nhân dân làng Đoan Trai đã thống nhất tháo dỡ đình làng, không để quân địch lấy đây làm nơi đóng quân, trú ngụ. Sau ngày quê hương giải phóng, nhân dân Đoan Trai đã đồng lòng góp công, góp của dựng trên nền đình làng cũ một nhà thờ với quy mô nhỏ để làm nơi hương khói, tưởng nhớ các bậc tiền nhân. Đến năm 2019, với sự hỗ trợ của chính quyền các cấp, sự chung tay góp công góp của của cộng đồng cư dân, đình Đoan Trai được được xây dựng lại trên nền móng của đình làng xưa. Hiện nay tại đình làng Đoan Trai thờ Thành Hoàng làng cùng bài vị hai vị Tiền hiền tộc Trần và tộc Huỳnh cùng các vị Thủy tổ của các tộc Nguyễn, Lê… Trải qua bao thế hệ, đình Đoan Trai đã trở thành nơi sinh hoạt tín ngưỡng của nhân dân trong làng, hàng năm thường tổ chức lễ giỗ Tiền hiền và các hoạt động chung của cộng đồng, để ôn lại truyền thống của cha ông xưa và giáo dục con cháu đạo lý uống nước nhớ nguồn và cũng là nơi chứng kiến nhiều sự kiện lịch sử của dân tộc và địa phương.
Phát biểu tại buổi lễ, đồng chí Nguyễn Hồng Lai – Phó Chủ tịch UBND TP. Tam Kỳ đề nghị ngành Văn hoá - Thông tin thành phố, UBND các phường: Trường Xuân, An Phú, Tân Thạnh, các đơn vị liên quan và nhân dân thực hiện nghiêm túc các quy định của Luật Di sản Văn hóa; thực hiện tốt nội quy, quy chế bảo vệ và phát huy giá trị di tích. Tiếp tục gìn giữ, bảo tồn và phát huy giá trị di tích, giáo dục truyền thống. Tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền, giới thiệu về điểm di tích này để cán bộ, nhân dân trên địa bàn thành phố được biết. Đồng thời, lãnh đạo thành phố đề nghị Đoàn TNCS Hồ Chí Minh thành phố, ngành Giáo dục thành phố thường xuyên tổ chức cho lực lượng đoàn viên thanh niên và học sinh thực hiện các hoạt động tìm về với cội nguồn truyền thống cha ông, làm giàu thêm lòng tự hào đối với lịch sử và tri ân công đức của các bậc tiền nhân.
Việc UBND thành phố Tam Kỳ tổ chức lễ công bố và đón nhận 03 Quyết định xếp hạng di tích cấp cấp tỉnh nhằm tri ân, thể hiện lòng biết ơn sâu sắc đối với các vị tiền nhân, nhân dân trong sự nghiệp đấu tranh xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Đồng thời, nâng cao nhận thức của cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân, đặc biệt là các thế hệ thanh niên, học sinh về giá trị lịch sử của di tích và trách nhiệm trong việc tham gia bảo vệ, gìn giữ, phát huy giá trị di tích trên địa bàn.
MAI LÂM
Ý kiến bạn đọc
Bạn cần đăng nhập với tư cách là Thành viên chính thức để có thể bình luận
Những tin mới hơn
Những tin cũ hơn
Audio Phát thanh - Tuyên truyền
Update Required
To play the media you will need to either update your browser to a recent version or update your Flash plugin.
Văn bản
Thống kê
- Đang truy cập4
- Hôm nay1,023
- Tháng hiện tại29,460
- Tổng lượt truy cập1,231,710